Instalacja odgromowa. Czym jest i jak działa?
Instalacja odgromowa, czyli LPS to popularny piorunochron. Zakłada się ją w budynkach mieszkalnych w celu ich zabezpieczenia przed groźnymi skutkami wyładowań elektrostatycznych. Pierwsze piorunochrony zaczęto instalować w połowie XVIII wieku i z powodzeniem stosowane są po dziś dzień. Instalacje piorunochronne składają się z kilku podstawowych elementów, których celem jest odebranie ładunku piorunowego, odprowadzenie go do ziemi i rozproszenie. Sprawdźmy, czy instalacja piorunochronu jest obowiązkowa dla każdego budynku?
Czy instalacja odgromowa jest konieczna?
Instalacja odgromowa chroni konstrukcję budynku przed uszkodzeniami, wynikłymi z oddziaływania wyładowań elektrostatycznych. Uderzenie pioruna może nie tylko doprowadzić do awarii instalacji elektrycznej, ale przede wszystkim niesie za sobą niebezpieczeństwo pożaru. Niemiej, inwestycja w piorunochron jest obowiązkowa tylko w określonych przypadkach. Instalacja odgromowa jest obligatoryjna dla budynków o powierzchni przekraczającej 500m2 oraz wyższych niż 15 metrów. Musi również zostać założona, jeśli budynek jest wykonany z materiałów łatwopalnych lub posiada wysoki wskaźnik zagrożenia piorunowego. Warto mieć na uwadze, że jedyna dopuszczalna przepisami polskiego prawa instalacja odgromowa to piorunochron pasywny, czyli złożony z sieci przewodów, rozmieszczonych poziomo oraz uziomu otokowego.
Pamiętajmy, że instalacja odgromowa może zostać zainstalowana tylko przez fachowców, posiadających odpowiednie uprawnienia, sprzęt i doświadczenie. Musi być ona zgodna z normą PN-EN 62305. Dobrze wykonana instalacja odgromowa charakteryzuje się niemal 100% skutecznością i nie jest drogą inwestycją, dlatego warto o niej pomyśleć, nawet w przypadku mniejszych domów jednorodzinnych. Koniecznie trzeba pamiętać o regularnych kontrolach instalacji odgromowej – najlepiej na wiosnę i na jesieni.
Z czego składa się instalacja odgromowa?
Podstawowymi elementami instalacji odgromowej są zwody, uziomy oraz przewody odprowadzające i uziemiające. Zasada działania piorunochronu nie jest skomplikowana. Wyładowanie piorunowe jest bezpośrednio przejmowane przez zwody, które mogą być ostro zakończonym prętem lub siecią przewodów. Instaluje się je na dachu lub ścianach budynków. Wykonywane są ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej i stopów aluminium. W funkcji zwodu można również wykorzystać konstrukcyjne elementy metalowe budynku, jak zbrojenia żelbetowe czy maszty anten. Piorun porusza się linią najmniejszego oporu. Ładunek elektryczny zostaje odprowadzony ze zwodu do uziomu, czyli metalowych części w gruncie za pomocą przewodów odprowadzająco-uziemiających.
Przewody połączone są ze sobą zaciskami probierczymi i montowane na elewacji, wzdłuż rynny lub pod elewacją w rurach odgromowych. Zacisk probierczy najczęściej umieszcza się w puszce kontrolno-pomiarowej. W funkcji uziomu można wykorzystać naturalne uziomy fundamentowe lub sztuczne uziomy otokowe. Uziomy otokowe to stalowe pręty albo ocynkowana taśma stalowa – bednarka, która jest zakopywana w ziemi dookoła budynku. Ładunek dodatni jest oddawany do gruntu i w ten sposób dochodzi do zobojętnienia elektrycznego wyładowania.